Prehistorya

Prehistorya; Paleolitik, Mezolitik ve Neolitik dönemler olmak üzere genelde üç bölümde incelenir. Bu bölümler de kendi içlerinde alt, orta ve üst şeklinde bölümere ayrılırlar.

Prehistorik dönemde fizyolojik yönden farklılık gösteren dört ana insan türüne rastlanılır: Homo Habilis, Homo Erectus, Homo Neandertal ve Homo Sapiens.

Bu insan türleri arasında hakkında en az bilgiye sahip olduğumuz tür Homo Habilis’tir. Bu insan türünün Güney / Doğu Afrika’da yaşadığı ve burada iki ayağının üzerine kalkan ilk insan olduğu varsayılmaktadır. Diğer üç insan türü hakkında yeterli bilimsel malzeme bugün dünya müzelerinde sergilenmektedir. Homo Habilis’in ilk kez ortaya çıkışı 2.800.000, Homo Erectus’un ilk kez ortaya çıkışı 1.800.000 yıl, Homo Neandertal insanın ilk kez ortaya çıkışı 100.000 yıl, Homo Sapiens insan türünün ilk kez ortaya çıkışı ise 75.000 yıl öncesine tarihlendirilmektedir. Anadolu’da Homo Habilis hariç diğer üç insan türüne ait buluntular mevcuttur.

İnsanın dünyaya yayılışı Homo Erectus türü ile gerçekleşmiştir. 1.500.000 yıl ile 1.000.000 yıl arasında Homo Erectus insan türü, Çin’in doğusunda, Java Adası’ nda, Avustralya’ da, Kuzey Afrika’ da, İspanya’ da ve Anadolu’ da yaşamıştır. Bu bölgelerde yapılan biliınsel araştırmalar sonucu bulunan taş aletler bu yayılışı belgelemektedir. Anadolu’ da İstanbul/Küçük Çekmece yakınlarındaki Yarımburgaz Mağarası buluntuları da bu döneme aittir.

100.000 yıl öncesinde ortaya çıkan Homo Neandertal insan türüne ait buluntulara ise Akdeniz kıyılarında, Kırım’da Aral Gölü dolaylarında, Çin’de ve yoğun bir şekilde de bugünkü Avrupa ülkelerinde rastlanılmıştır. Bu insan türünün yok oluşu bazı bilim adamIarına göre 40.000 yıl öncesi, bazı bilim adarılarına göre ise 12.000 yıl öncesidir. Bu insan türüne ait buluntulara Anadolu’ da Antalya yakınlarında Karain, İstanbul yakınlarında Gümüşdere, Kefken, Adıyaman’ da da Şehramuz’ da rastlanılmıştır. Bu döneme ait en çok bilimsel malzeme Antalya’ da ki Karain Mağarası kazılarında ortaya çıkmıştır.

75.000 yıl öncesinde ortaya çıkan Homo Sapiens ise tüın dünyaya yayılmıştır.

Paleantrologlar ve Prehistoryacılar, Prehistorik kalıntıları tarihlerken daha çok Carbon 14 veya Potasyum Argon yöntemine başvurmaktadırlar. İlk kez 1946 yılında W.F. Libby tarafından uygulanan Carbon 14 yöntemiyle, yaşamını yitirmiş canlıların kalıntılarının içindeki radyoaktif karbon miktarı sayılmakta ve bulunan sayı her yıl için ikiye katlanınaktadır. Böylece kalıntının yaşı hesaplanabilmektedir. Bu yöntem, canlıların öldüğü andan itibaren her yıl bünyesinde bulundurduğu radyoaktif karbon miktarının yarısını kaybetmesi ilkesine dayanır. Carbon 14 metoduyla yapılan tarihlendirmelerde en fazla binde beşlik bir sapıma olabilmektedir.

İnsan türünün 2.800.000 yıl öncesinden günümüze kadar geçirdiği fiziksel evrime karşın, insanın kültürel evrimi 1.800.000 yıl öncesinde başlamaktadır. Yani bir anlamda kültürel evrim Homo Erectus ile başlamaktadır.