Patara Deniz Feneri Arkeolojik Kazılarda Çıkarılan Orjinal Taşlarıyla 26 Metre Olarak Tekrar Ayağa kaldırılacak

MS 64 yılında inşa edilen ve arkeolojik kazılarla orijinal malzemeleri çıkarılan Patara Deniz Feneri yeniden ayağa dikilecek. 26 metre olacak fenerin restitüsyon projesi bitirildi. Şimdi fenerin yükselmesi için projenin onaylanması bekleniyor. Tamamına yakını orijinal taşlarıyla restore edilen meclis binası ise akıllı çatıyla kapatıldıktan sonra ziyarete açılacak.

Likya Birliği’nin başkenti antik kent Patara’da arkeolojik kazılar sürüyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 12 ay kazı yapılacak antik kentleri arasına alınan Patara’nın deniz fenerinin, orijinal taş malzemeleri yükseltmek için hazırlanan restitüsyon (orijinal hali) projesi Antalya Koruma Kurulu’na sunuldu. Proje onaylandıktan sonra, valilik ihaleye çıkacak.

Patara Deniz Feneri’ni dünyaya, 1812-1813 yılları arasında Society of Dilettanti’nin (eski Yunan ve Roma sanatlarını inceleyen dernek) araştırma gezilerini yürüten William Gell tanıtmıştı. “Deniz feneri” tanımı ise 1988’de başlatılan kazı çalışmalarının başkanı Prof. Fahri Işık tarafından yapıldı.

Taş yığını halindeki yapıda kazı çalışmaları ise Ağustos 2004’te başladı. Bir yıl süren kazılarla taşlar meydana çıkarıldı. Fener, podyum ve kule olarak iki ana bölümden oluşuyor. Kulesi spiral döngülü bir merdivenle bağlanan iç içe iki silindir yapıdan oluşuyor. Duvar kalınlığı 1.2 metre. Podyum, iki temel geometrik formun bir araya getirilmesiyle ortaya çıktı bile. Kule podyum üzerinde yaklaşık 26 metrelik bir yüksekliğe ulaşacak. Arkeolog Prof. Dr. Havva Işık, Patara kazılarını eşi Prof. Dr. Fahri Işık’tan devraldı.

TBMM DESTEĞİYLE

Antik kentte kazılar başladığında, tiyatro, hamam, meclis binası, agora tamamen kumlar altındaydı. Kazı alanından binlerce kamyon kum taşındı. Meclis’in restorasyonu TBMM’nin desteğiyle tamamlandı. Yapının restorasyonunun tamamına yakını ise orjinal taşlarıyla gerçekleştirildi. Meclis binasının üstü akıllı çatıyla kapatılacak ve güneş enerjisi, ısıtma ve soğutma sistemi çatıya monte edilecek. Daha sonra da müze olarak ziyarete açılacak.

Likya Birliği, MÖ 180’li yıllarda kurulmuş siyasi ve idari bir sistem. Günümüzdeki ulusal parlamenter sisteme benziyor. Her şehir kendi içinde yönetiliyor ama bir de ulusal meclis var. Prof. Işık, “Son derece demokrat yapısı nedeniyle Likya Birliği, pek çok araştırmacı tarafından irdelenen bir konu olmaya devam ediyor” diyor.

BİR İLK

Prof. Dr. Havva Işık fenerle ilgili şunları söyledi: “Dünyanın ilk feneri değil. Fenerlerin en erkeni, bu yapılara da adını veren İskenderiye Feneri’dir. Ancak Patara Feneri, bugün kendi orijinal malzemesiyle ayağa kaldırılabilecek tek fener olma özelliğini taşır. Ülkemizin en önemli kültür miraslarından biri.”