Güzel Kapı

İç narteksin güneyinde çıkışta yer alan, M.Ö. 2. yüzyıla tarihlenen bronz kapı, Ayasofya’da devşirme malzeme olarak kullanılan, en eski mimari elemandır. Kabartma şeklinde bitkisel ve geometrik desenler ile süslü olan kapı, İmparator Theophilos (829- 842) tarafından 838 tarihinde, Tarsus’taki Antik Döneme ait bir pagan tapınağından sökülüp, getirilerek, buraya konulmuştur. Doğu Roma Döneminde İmparatorlar büyük merasimlerde “Güzel Kapı” ya da “Vestibül Kapısı” olarak da adlandırılan bu kapıdan iç nartekse girerek, oradan da ana mekâna geçmekteydi. Bronz kapı kanatları üzerinde, “Tanrı ve İsa Yardım Etsin” ibaresi ile İmparator Theodisius, İmparator Michael, İmparator Theophilos, İmparatoriçe Theodora ile Michael Niktion kelimeleri ve 838 tarihini temsil eden monogramlar görülmektedir.