Tarihi Çağlar

Yazının kullanılmaya başlamasından günümüze kadar geçen dönemdir. Tarihin çağlara ayrılmasında insanlık tarihine etki eden, bugünkü medeniyetin oluşmasında katkısı olan önemli toplumsal ve siyasal olaylar esas alınmıştır.

Çağ ayrımında tarihçiler arasında ittifak yoktur.

Gerçekte bir çağı diğerlerinden kesin çizgilerle ayırmak imkansızdır. Ancak tarihin incelenmesini kolaylaştırmak ve genel değerlendirmeler yapabilmek için tarih çağlara ayrılmıştır.

İlkçağ (Eskiçağ) (M.Ö. 3000 – M.S. 375)

Sümerlerin M.Ö. 3000’de yazıyı kullanmaya başlamalarından 375 tarihindeki Kavimler Göçü ’ne kadar geçen dönemdir. Bu dönemin önemli özellikleri şunlardır.

1. Yazı dünyanın büyük bir bölümüne yayılmıştır.
2. Çok tanrılı dinler yaygındır. Musevilik ve Hristiyanlık dinleri bu dönemde ortaya çıkmıştır.
3. Para, alfabe, takvim gibi önemli buluşlar gerçekleştirilmiştir.
4. Şehir devletlerinin yanında büyük imparatorluklar kurulmuştur. İlkçağın en büyük imparatorluğu Roma İmparatorluğu’dur.
5. Tarihi çağların içerisinde en uzun süren dönemdir.

Ortaçağ (375 – 1453)

Kavimler Göçü ile başlayan ve İstanbul’un alınmasıyla sona eren dönemdir. Bu dönemin önemli özellikleri şunlardır.

1. Musevilik, Hristiyanlık ve İslâmiyet yayılmıştır. Çok tanrılı dinler önemini kaybetmiştir.
2. Avrupa’da feodalite rejimi yaygınlaşmıştır.
3. Dönemin en güçlü devletleri önce Bizans ve Sasani İmparatorluğu, daha sonra Selçuklular ve Osmanlı Devleti’dir.
4. Avrupa’da kilisenin etkisiyle skolastik düşünce yayılmıştır.
5. Kağıt, barut, pusula, matbaa gibi buluşlar Çin’den İslâm dünyasına, oradan Avrupa’ya geçmiştir.
6. Haçlı Seferleri, Moğol istilası, Yüzyıl Savaşları dönemin önemli olaylarındandır.
7. İngiltere’de Magna Charta ilan edilerek demokratikleşme alanında ilk adım atılmıştır.

Yeniçağ (1453 – 1789)

Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethinden Fransız İhtilali’ne kadar geçen dönemdir. Bu dönemin önemli özellikleri şunlardır.

1. Avrupa’da feodalitenin yerini mutlak krallıklar almıştır.
2. Coğrafi Keşifler sonucunda Avrupa gelişirken İslâm dünyası zayıflamıştır.
3. Rönesans ve Reform ile kilisenin gücü iyice zayıflamış ve skolastik düşünce yıkılarak bilim ve sanat gelişmiştir.
4. Dönemin en güçlü devleti Osmanlı Devleti’dir.
5. İspanya, Portekiz, İngiltere ve Fransa sömürgecilik faaliyetleri sonucunda güçlenmişlerdir.

Yakınçağ (1789 – ?)

Fransız İhtilali ile başlayan ve günümüze kadar devam eden dönemdir. Bu dönemin önemli olayları şunlardır.

1. İmparatorluklar parçalanmış ve ulusal devletler kurulmuştur.
2. Sanayi Devrimi ile hammadde ve pazar rekabeti onaya çıkmıştır.
3. Devletler arasındaki ekonomik rekabet dünya savaşlarının çıkmasına neden olmuştur.
4. Demokrasi ve cumhuriyet yaygınlaşmıştır.
5. Liberalizm, kapitalizm, sosyalizm ve komünizm gibi sistemler ortaya çıkmıştır.
6. Teknolojik alanda büyük ilerlemeler görülmüştür.